Over de kwetsbaarheid van het leven

Het lijkt een rustige en zonnige Paasdag te worden vandaag. We zitten heerlijk buiten in de zon als mijn moeder komt. We drinken samen een kop thee en tegen half drie maken we ons klaar om naar het bos te gaan. Mama, Sanne en ik. Sanne besluit op het laatste moment ook mee te gaan. Schoenen aan, vestje aan, en ik gris nog snel mijn telefoon mee. Tjerk heeft de kap van de Saab al open gedaan en hij zwaait ons uit. 

Rustig rijden we met z'n drietjes richting Landgoed Roggebotstaete. Daar aangekomen zet ik de auto neer en we maken ons wandelklaar. We lopen over het landgoed in de richting van de schapen. Het is rustig. Een stukje voor ons lopen twee mensen met een hond en als we bij de schapen zijn komen we een ouder echtpaar tegen. Bij de schapen blijven we even staan om te kijken naar alle lammetjes en Sanne maakt wat foto's. Ik overleg met mama of ze terug wil naar de auto of dat ze nog een stukje verder wil lopen. Ze wil nog wel een stukje verder en langzaam lopen we in de richting van het bos, tussen de beukenbomen door. Daarna gaan we naar rechts, over het smalle stuk pad dat over het slootje gaat en dan opnieuw rechtsaf. Ik wil niet te ver lopen omdat ik niet goed weet hoe ver mama kan. We gaan daarom gelijk weer naar links. Mijn idee is een klein vierkant te lopen. 

​Al lopend praten we wat, spotten wat leuke vlindertjes en verbazen ons over de werkzaamheden die in het bos plaatsvinden. Veel kale plekken, veel omgevallen bomen. Op het kruispunt slaan we af naar rechts en we nemen ook de eerstvolgende afslag naar rechts. Dit is een pad met rul zand, het is alsof ze er hebben geverticuteerd. Even twijfel ik of mama er goed kan lopen, maar met haar stokken lijkt het geen problemen te geven. Sanne loopt iets voor ons uit, mama loopt rechts van mij. 

Ineens horen we een gekraak rechts van ons. Het is een opvallend gekraak, want alle drie kijken we naar rechts. Ik zie een grote boom die in beweging is gekomen en in onze richting valt. In een reflex duw ik mama opzij. Het volgende wat ik me herinner is dat ik op de grond lig. Ik probeer adem te halen. Dat lukt niet. Ik voel even paniek, waar is mijn adem? Ik hoor Sanne heel hard gillen: mama, mama, mama. Ik zie haar schuin rechts voor me staan, verwilderd. Ineens is er weer adem, een klein beetje. Het dringt allemaal langzaam tot me door. Ik zie Sanne naar me toe lopen en word me ervan bewust dat mama achter mij op de grond ligt.   

Ik kan me minimaal bewegen, lig op mijn linkerzij. Ik voel dat dat ook niet anders kan. Even probeer ik op mijn rug te rollen zodat ik mama zou kunnen zien, maar een scherpe pijn belet me dat. Sanne roept: ik ga papa bellen en ze pakt mijn telefoon. Eerst krijgt ze Steven aan de lijn, maar ze denkt dat het papa is. Ze gilt: er is een boom op mama gevallen, er is een boom op mama gevallen. Steven geeft de telefoon aan Tjerk en Tjerk zegt dat hij er aan komt. 

Ik zeg Sanne dat ze naar het begin van het bos moet lopen om Tjerk op te vangen, anders vindt hij ons nooit. Ik probeer haar uit te leggen hoe ze moet lopen, waar we zijn en weg is ze al. Dit alles gebeurt binnen een paar minuten en tegelijk lijkt het een eeuwigheid te duren. Als Sanne weg loopt zie ik in mijn rechter ooghoek een beweging. Mama probeert naar me toe te kruipen. Ze ligt aan de andere kant van de boom en moet daar dus eerst overheen. Als ze voor me zit zie ik dat haar gezicht helemaal onder het bloed zit, het stroomt er uit. Ik zeg: je moet je sjaal tegen je wond duwen en tegelijk realiseer ik me dat ik de wond niet zie. Ik zie alleen maar bloed. Mama wil praten maar dat lukt mij niet goed omdat ik benauwd ben. Ik concentreer me op mijzelf. Aan de rechterkant van mijn lijf voelt het niet goed. Het kraakt van binnen en ik hoor een soort gerochel. In mijn mond proef ik bloed. Ademen gaat heel moeizaam. Ik moet al mijn aandacht daaraan geven. Zo kun je dus zo maar uit het leven glijden, schiet door me heen. En ik verbaas me erover dat ik daar zo rustig onder blijf. 

Mama praat, zoekt contact, maar meer dan haar aankijken lukt me niet. Ik ben me ervan bewust dat we 112 moeten bellen. Ik vraag mama of ze haar telefoon bij zich heeft maar ze heeft alles thuis laten liggen. We kunnen niet anders dan wachten tot Sanne terug komt. Samen liggen we daar. Het is een hele foute film. Het lijkt uren te duren, maar eindelijk zien we beweging op het bospad. Sanne. Ik zeg dat we 112 moeten bellen. Ze toetst het nummer in en geeft mij de telefoon. Iemand vraagt welke hulpdienst ik nodig heb, ik zeg 'ambulance' en word doorgeschakeld. Ik krijg een man aan de telefoon. Ik leg uit wat er is gebeurd en probeer duidelijk te maken waar we zijn. De man vraagt waar de verwondingen uit bestaan en ook dat probeer ik zo goed als mogelijk door te geven. Ze komen er aan zegt hij en de verbinding valt weg. Ik zeg tegen Sanne dat ze weer naar de weg moet lopen om de ambulance op te vangen. Hard rent ze weg.

En dan zijn we opnieuw alleen, mama en ik. Ik lig zo stil mogelijk, mijn hele rechterzijde doet pijn. Heup, been, borstkas. Mama doet haar best te blijven zitten. Het bloed stroomt onafgebroken uit haar hoofdwond. Ik wil niet nadenken, me geen zorgen maken, alleen maar doen wat ik moet doen: ademen. We wachten. Het is zo stil in het bos. Ik merk dat ik angstig ben bij elk krakend geluid dat ik hoor. Stel dat er nog een boom valt. Niet aan denken. 

Na, naar het lijkt, eindeloos wachten horen we in de verte een ambulance. Die komt voor ons, zegt mama. Het geluid lijkt te komen en te gaan. Ik wil wel schreeuwen: hier moeten jullie zijn, maar ik blijf stil liggen. Minuten verstrijken, het zouden uren kunnen zijn. Het geluid lijkt dichterbij te komen. Het lijkt zelfs of ik iets boven ons hoor. Het is alsof de tijd stil staat. Dan weten we het zeker, de sirenes komen echt dichterbij. 

Ineens zijn er blauwe zwaailichten op het bospad en ik kan wel huilen. De twee ambulances stoppen en alles lijkt tegelijk te gebeuren. Er zitten ambulancebroeders bij mama op de grond, ze stellen vragen over haar medicijngebruik. Of ze bloedverdunners gebruikt. Ik zeg dat ze haar medicijnen voor de Parkinson moet hebben. Er wordt een hoofdverband aangelegd. Ook om mij heen zitten ambulancebroeders. Hoeveel zijn het er? Iemand roept: zeg die fotograaf dat hij stopt met foto's maken. 
Tjerk is er ook ineens. Hij krijgt een schaar in zijn handen. Of hij mijn kleding los kan knippen. Er worden me vragen gesteld, ik word voorzichtig betast. Doet dit pijn, en dit, dit. Zorgvuldige handen, zekere stemmen, bezorgde gezichten, ik geef me over. Het komt goed. Ineens is er ook een trauma-arts. Ik begrijp dat hij uit de helikopter komt. Helikopter? Dus dat geluid boven ons was er echt. 

Waar is Sanne, vraag ik? Ze zit voor in de ambulance. Pas veel later zal ik horen dat ze nog tweemaal 112 heeft gebeld omdat ze het allemaal te lang vond duren. En dat ze bij de dijk heeft staan wachten tot ze de ambulance zag. Heeft staan springen zodat ze haar ook zouden zien. Ik zie jullie, riep ze. Maar wij jou nog niet, zeiden ze. En dan: maar nu wel. Ze heeft ze feilloos naar ons toe geleid. Ik ben apetrots op haar!

Dan gaat mama in de ambulance en ze rijden weg. Niet lang daarna lig ik gestabiliseerd op een plank en kan ik ook in de ambulance. Tjerk, vraag ik, waar is Tjerk, ik wil hem zien. Ineens staat hij naast me. Hij gaat met Sanne in eigen auto en volgt later. In de ambulance word ik verder onderzocht, er wordt een echo gemaakt zodat ze alle informatie door kunnen geven aan het ziekenhuis. We rijden hard, de sirenes staan aan en al snel naderen we Zwolle. Bij het ziekenhuis aangekomen rijden we een grote hal binnen. Ik word uit de ambulance gehaald en we gaan verder het ziekenhuis in. We komen in een ruimte met allerlei apparatuur. Het lijkt of er van alle kanten verpleging komt aangelopen. Om mij heen gaan ze aan het werk. Dit is een goed op elkaar ingespeeld team! 

Er worden foto's gemaakt, scans, er worden vragen gesteld en uiteindelijk wordt vastgesteld dat ik minstens vijf gebroken ribben heb, een scheurtje in mijn rechter sleutelbeen, een scheurtje in mijn rechter schouderblad, dat van drie wervels een stukje is afgebroken en er is rechts een kleine klaplong. Pas later wordt vastgesteld dat er ook een breuk zit in mijn rechterknie en dat de binnenband is gescheurd. De klaplong vraagt nu de meeste zorg en alle aandacht gaat daar naar toe. Tegen een uur of acht is Tjerk er met de kinderen. Ook Jan en Ester zijn er. Wat een gekke situatie, een maf beeld is het toch. Ik lig in de ene kamer, mama in de kamer er naast, beide worden we onderzocht en verzorgd en onze familieleden lopen wat ongemakkelijk heen en weer. Rond half tien gaan zij allemaal weer naar huis, er is niets dat ze kunnen doen. 

Omdat bij mij wat lucht zit tussen de long en het longvlies wordt overwogen of een drain moet worden aangelegd. Gelukkig kan ik weer aardig goed doorademen en daarom wordt besloten daar nog even van af te zien. Een dergelijke ingreep draagt ook weer een risico in zich, omdat de long daarbij zou kunnen worden beschadigd. Wel wordt een epiduraal aangebracht in mijn rug, zodat constante pijnstilling kan worden gegeven. Er wordt verwacht dat ik de komende dagen nog veel pijn zal krijgen. En pijn belet me misschien het ruime doorademen. Ruim doorademen is belangrijk omdat infectie makkelijk kan ontstaan in deze situatie.

Het is al later op de avond wanneer op mijn verzoek mama naar me toe wordt gereden. Veertig hechtingen hebben ze bij haar moeten zetten, het was echt een flinke hoofdwond, een hele flap die los lag. Wat een wonder dat ze geen schedelbreuk heeft, of inwendig hoofdletsel. Er heeft een heel leger engelen boven ons gehangen, daar in het bos! Het is fijn elkaar even te zien en spreken. En ook heel gek. Waar zijn we in beland?

Als ik het me goed herinner is het al tegen 00.30 uur wanneer ik uiteindelijk naar zaal wordt gebracht. Deze eerste nacht lig ik op een zogenaamde step-downafdeling, een afdeling die qua zorg tussen de IC en de gewone zaal zit. Op zaal vraag ik aan de verpleging of ze de bloeddrukmeter van mijn linkerarm willen verwijderen. De verpleegster pakt mijn arm en is verbaasd wanneer er helemaal geen band om mijn arm zit. Wel ziet ze dat de arm erg dik en strak is, ook mijn vingers zijn dik, alsof ik uren in de zon heb gewandeld, Ze belt een arts. Hij vermoedt dat het infuus niet goed in mijn arm is gelopen. Besloten wordt het even aan te zien. Helaas mag ik hierdoor niet wat eten. Stel dat er iets moet gebeuren, dan kan ik na eten beroerd worden.

Na verloop van tijd heb ik het gevoel dat mijn vingers minder dik worden. Gelukkig maar. De arts verwacht geen problemen meer en ik mag een broodje eten. Eindelijk. Na de brunch van vanochtend 11.00 uur heb ik niets meer gehad. Een broodje pindakaas om ongeveer 02.00 uur kan erg lekker zijn. Die nacht slaap ik niet veel, een uurtje misschien, er spookt van alles door mijn hoofd. Het was een Paasdag die ik niet snel zal vergeten.