Jezelf terugvinden

De kracht van een reisplan in een rouwproces

Dit blog liever beluisteren? Klik hier.

Halverwege december belde ze me. Haar partner was het jaar daarvoor overleden en vriendinnen hadden haar aangeraden eens met iemand te gaan praten. Via via kreeg ze mijn naam. Vier weken later zaten we bij mij thuis tegenover elkaar aan de keukentafel.
 
Tijdens zo’n eerste gesprek zijn er een paar dingen van belang. Eén van die dingen is de hulpvraag. Waar loopt iemand tegenaan in het dagelijks leven? Wat vindt iemand moeilijk? Deze cliënt had geen concrete hulpvraag, ze liep naar eigen zeggen nergens tegenaan of in vast. Toen ik haar vroeg wat haar had doen besluiten een afspraak te maken, antwoordde ze: ‘Anders loop je misschien maar door.’
 
Wanneer er geen concrete hulpvraag is, dan is dat iets waar we zo’n eerste gesprek samen naar kijken. Immers, zonder hulpvraag is het moeilijk ergens aan of mee te werken. In dit gesprek waren het de vragen: ‘Wat gun je jezelf, waar verlang je naar, en, wat mis je’, die iets in haar wakker maakten. Ze gaf gelijk een helder antwoord. Zo’n verlangen dat heel spontaan naar boven borrelt kan een prachtige hulpvraag zijn: niet uit het hoofd, maar uit het hart.
 
Ik stelde voor bij dit verlangen een reisplan te maken. Het reisplan waar ik graag mee werk bevat een paar vaste onderdelen. Het bevat in ieder geval het verlangen zoals dat door de cliënt is verwoord. Daarnaast vraag ik de cliënt het verlangen in de uitvoering zo concreet mogelijk voor zich te zien. Hoe concreter, hoe beter. En dan is er de tijd; een reisplan wordt werkzaam door er een begin- en eindtijd aan te koppelen. Doe je dat niet, dan loopt de energie weg. Tot slot mag – wat mij betreft – de valkuil niet ontbreken; de valkuil is dat wat jou weghoudt van jouw verlangen. Door de belangrijkste valkuil (van dat moment) te benoemen en deze een plek te geven in het reisplan, zet je de valkuil als het ware in het licht en wanneer iets in het licht staat zul je er minder snel in stappen. Je gaat het eerder zien en dat kan een: ‘oh ja-gevoel’ geven. Dan kun je besluiten toch een andere keuze te maken.
 
Het benoemen van je verlangen en dat verlangen vervolgens concreet maken, maakt iets wakker in de ander. Dat zag ik ook deze ochtend weer gebeuren. Het was alsof de zon doorbrak, alsof er iets open ging wat een tijdje dicht had gezeten. Zo kan de hulpvraag, in combinatie met het reisplan, je helpen de weg terug te vinden naar jezelf.